W kontekście szczepień częściej myślimy o dzieciach niż o osobach dorosłych. Tymczasem szczepić się powinny nie tylko dzieci i nastolatki! Dorośli, zwłaszcza seniorzy, także muszą chronić swoje zdrowie, a najlepszym sposobem zapobiegania chorobom zakaźnym są właśnie szczepienia ochronne.
PAMIĘTAJ!
SZCZEPIENIA SĄ NIE TYLKO WAŻNE DLA DZIECI- ODPOWIEDZIALNY DOROSŁY RÓWNIEŻ SIĘ SZCZEPI!
1. Szczepienia przeciwko grypie
2. Szczepienia przeciwko pneumokokom
3. Szczepienia przeciwko meningokokom
4. Szczepienia przeciwko rotawirusom
Osoby dorosłe powinny pomyśleć o szczepieniach, które zabezpieczą m.in. przed grypą pneumokokami i meningokokami.
Szczepienia przeciwko grypie
Grypa jest powszechną ostrą chorobą zakaźną wywoływaną przez wirusa grypy. Do zarażenia grypą dochodzi bardzo łatwo, gdyż przenoszona jest ona drogą kropelkową. Wirusy grypy przedostają się do górnych dróg oddechowych i atakują komórki nabłonka, uszkadzając je. W Polsce sezon największej zachorowalności na grypę przypada między grudniem a kwietniem. Szczyt zachorowań następuje w lutym.
Szczepienie na grypę powinny przyjąć dzieci oraz osoby dorosłe. Szczepienie to zaleca się szczególnie:
• osobom po transplantacjach,
• w stanach obniżonej odporności,
• kobietom w ciąży lub planujących ciążę,
• osobom powyżej 55. roku życia,
• pensjonariuszom domów spokojnej starości czy pomocy społecznej,
• pracownikom szkół, przedszkoli i zakładów opieki medycznej.
Szczepienia przeciwko pneumokokom
Pneumokoki bywają przyczyną poważnych chorób u dzieci. Często osiedlają się one w gardle lub w nosie i nie wywołują żadnych objawów. Ich nosiciele mogą jednak zakażać inne osoby, przede wszystkim te ze zmniejszoną odpornością. Warto zaznaczyć, że nosicielami pneumokoków mogą być także osoby dorosłe.
Pneumokoki wywołują najczęściej zapalenia górnych i dolnych dróg oddechowych (ucha środkowego, zatok przynosowych, oskrzeli, płuc). Potrafią także przełamywać bariery ochronne i przedostawać się do krwi, co może skutkować zakażeniami zagrażającymi życiu (np. posocznicą – sepsą czy zapaleniem opon mózgowo-rdzeniowych).
Szczepienia przeciwko meningokokom
Meningokoki to bakterie z gatunku Neisseria meningitidis, zwane również dwoinkami zapalenia opon mózgowych. Podzielono je na wiele grup serologicznych, z których A, B, C, Y i W135 odpowiadają za prawie wszystkie zachorowania. W Polsce oraz w Europie najczęściej występują meningokoki grupy B i C.
Bakterie kolonizują jamę nosowo-gardłową człowieka, ale nawet od 2 do 25 proc. zdrowych ludzi jest nosicielami meningokoków bez świadomości tego faktu. To tzw. nosiciele bezobjawowi, którzy jednak mogą zarażać innych. Jeśli bakterie zaatakują osobę o obniżonej odporności, mogą to zrobić z ogromną siłą. Mamy wtedy do czynienia z inwazyjną chorobą meningokokową, która może przebiegać pod postacią zapalenia opon mózgowych lub sepsy (posocznicy).
Meningokoki mogą także wywoływać zapalenie gardła, płuc, ucha środkowego, osierdzia, wsierdzia, stawów i innych narządów. Szczepienie przeciwko meningokokom zaleca się dzieciom i dorosłym, zwłaszcza z grup ryzyka:
• osobom z upośledzoną odpornością,
• zakażonych HIV,
• osobom dotkniętym chorobą nowotworową,
• uczniom i wychowankom zakładów opiekuńczych,
• żołnierzom,
• uczniom i studentom zamieszkującym internaty i akademiki,
• innym osobom, które na co dzień przebywają z wieloma osobami.
Szczepienia przeciwko rotawirusom
Biegunka rotawirusowa to przykład typowej, ostrej choroby przewodu pokarmowego. Jej objawy są bardzo gwałtowne. Wystarczą zaledwie 2–3 dni, aby na skutek silnych wymiotów, gorączki i oddawania wielu wodnistych stolców doszło do poważnego odwodnienia organizmu. Szczególnie zagrożone są dzieci i seniorzy.
Zakażenia rotawirusowe szerzą się niezwykle szybko i z dużą łatwością obejmują osoby z bezpośredniego otoczenia chorego. Do zakażenia może dojść zarówno poprzez bezpośredni kontakt z osobą chorą, jak również przez styczność z zanieczyszczoną powierzchnią czy przedmiotami. Możliwe jest także rozprzestrzenianie się wirusa drogą kropelkową. Wysoka zakaźność i oporność rotawirusów na zwykłe środki czystości sprawiają, że niezwykle trudne, a wręcz niemożliwe jest opanowanie rozprzestrzeniającego się zakażenia.
Nie istnieje specyficzne leczenie zakażeń rotawirusowych, dlatego szczepienia są jedyną skuteczną metodą zapobiegania chorobie i hospitalizacji z powodu ostrej biegunki i odwodnienia. Pierwszą dawkę szczepionki podaje się w 6. tygodniu życia dziecka, drugą najwcześniej po 6. tygodniach, ale nie później niż do ukończenia przez dziecko 24. tygodnia życia. Nie istnieje dostępna szczepionka przeciwko rotawirusom dla niemowląt powyżej 24. tygodnia życia, starszych dzieci ani dla dorosłych.
Powszechnie wiadomo, że lepiej zapobiegać, niż leczyć. Parafrazując to znane powiedzenie, można powiedzieć, że lepiej szczepić, niż leczyć. Warto poddawać się zalecanym szczepieniom ochronnym, gdyż są one najlepszym sposobem zapobiegania wielu poważnym chorobom u osób w każdym wieku.